Η τ. Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου συμμετείχε σε συζήτηση για την σχεδιαζόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος που διοργάνωσε η διαΝΕΟσις, στο πλαίσιο σειράς εκδηλώσεων με θέμα «Εκτελεστική Λειτουργία: ΠτΔ – Κυβέρνηση – Δημόσια Διοίκηση».
Στη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο Γιάννης Συμεωνίδης, Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων και Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, συμμετείχαν ο Παναγιώτης Πικραμμένος, Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ., πρ. Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός, ο Ιωάννης Σαρμάς, τ. Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός, Πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ε.τ., ο Γεώργιος Σταυρόπουλος, Πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Κωδικοποίησης, Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας ε.τ. και ο Γιάννης Ρέτσος, Πρόεδρος του ΔΣ του ΙΟΒΕ.
Στην παρέμβασή της, η κυρία Σακελλαροπούλου συνεχάρη τη ΔιαΝΕΟΣΙΣ για την αξιόλογη πρωτοβουλία της, καθώς και όλους τους συμμετέχοντες για την τεκμηρίωση και την πληρότητα των επιχειρημάτων τους, επισημαίνοντας ότι η συζήτηση για το Σύνταγμα και την αναθεώρησή του πρέπει να διεξάγεται με επιστημονικούς όρους και όχι σύμφωνα με προσωπικές επιθυμίες ή πολιτικές σκοπιμότητες.
Αναφερόμενη στις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, επισήμανε ότι ο Έλληνας Πρόεδρος αποτελεί μεν ρυθμιστή του πολιτεύματος, δεν είναι όμως εκτελεστικός και, συγκριτικά με τους ευρωπαίους ομολόγους του, είναι ίσως ο πιο αδύναμος από πλευράς αρμοδιοτήτων. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα μη εκτελεστικού Πρόεδρου με σημαντικές όμως εξουσίες μνημόνευσε τον Ιταλό Πρόεδρο, ο οποίος, μεταξύ άλλων, μπορεί, μόνος του, να διαλύει και τα δύο σώματα του κοινοβουλίου, να διορίζει αριθμό γερουσιαστών και να απευθύνει διαγγέλματα στον λαό, ενώ προεδρεύει του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου.
Εν όψει αυτών, η κυρία Σακελλαροπούλου υπογράμμισε ότι, τουλάχιστον μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986, απέναντι στην εξουσία της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού ο Πρόεδρος δεν λειτουργεί ως θεσμικό αντίβαρο, ρόλο τον οποίον δεν μπορεί να οικειοποιηθεί, όσο και αν η αδυναμία αυτή ενδέχεται να δημιουργεί δυσκολίες, ιδίως στην εκάστοτε αντιπολίτευση. Παρ’ όλα αυτά, η εμπειρία των 50 χρόνων της Μεταπολίτευσης έχει αποδείξει ότι όλοι οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας ανταποκρίθηκαν, κατά κοινή παραδοχή, με επάρκεια στο καθήκον τους χωρίς να προκληθεί δυσλειτουργία στο πολίτευμα και επομένως τυχόν τροποποίηση των σχετικών συνταγματικών προβλέψεων πρέπει να γίνει με μεγάλη φειδώ και σύνεση.
Αναφορικά με τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, η κυρία Σακελλαροπούλου ανέδειξε την ανάγκη καθιέρωσης μορφής προληπτικού ελέγχου, παράλληλα με τον ισχύοντα διάχυτο έλεγχο, προκειμένου να ενισχυθεί η ασφάλεια δικαίου και να περιοριστεί το φαινόμενο να ανατρέπονται, μετά από πολλά χρόνια, καταστάσεις που δημιουργήθηκαν με βάση νόμους, που στη συνέχεια κρίνονται αντισυνταγματικοί.
Σχετικά με το συναφές ζήτημα που ανέκυψε από την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για αντισυνταγματικότητα διατάξεων του ΝΟΚ, καθώς και από την απόπειρα ανέγερσης ξενοδοχειακής μονάδας στη μοναδικής ομορφιάς και φυσικής αξίας περιοχή του Σαρακήνικου στη Μήλο, η κυρία Σακελλαροπούλου τόνισε ότι το φυσικό περιβάλλον δεν είναι αναλώσιμο ούτε αποκαθίσταται και οφείλουμε να το προστατεύουμε ευλαβικά, με απόλυτο σεβασμό των συνταγματικών και νομοθετικών διατάξεων και των αποφάσεων των δικαστηρίων. Ως παράδειγμα ανέφερε τη νομολογία του ΣτΕ για τα τυφλά οικόπεδα και τα αυθαίρετα κτίσματα, η οποία, παρά τη μακρόχρονη ύπαρξή της, δεν γίνεται σεβαστή, με καταστροφικά για το περιβάλλον αποτελέσματα.
Κλείνοντας, η τ. Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε ότι καμία αναθεώρηση του Συντάγματος δεν μπορεί να αλλάξει τις νοοτροπίες που οδηγούν σε παραβίασή του, επαναλαμβάνοντας τη γνωστή τη φράση του αείμνηστου Καθηγητή Σταύρου Τσακυράκη, «το Σύνταγμα είναι εκεί και μας περιμένει να το διαβάσουμε σωστά».